Schooltaalvaardigheid

 Leren vereist een aantal schooltaalcompetenties. Bogaert, 2009 Bogaert, N. (2009). Het leven na TAS en TIST in andere vakken dan het vak Nederlands. GOKschrift, 11.   zet ze op een rijtje:

• Een mondelinge uitleg of een discussie volgen.
• Mondeling of schriftelijk verslag uitbrengen of informatie presenteren.
• (Schriftelijk) informatie opzoeken en beoordelen in functie van een specifiek doel.
• Informatieve teksten, studieteksten, geschreven instructies voor handelings- of denkopdrachten verwerken.
• Vragen mondeling of schriftelijk beantwoorden.
• ‘Vraagstukken’ en probleemstellingen mondeling of schriftelijk oplossen. 

De taal die in schoolvakken wordt gebruikt verschilt echter grondig van omgangstaal ( Bogaert & Vandommele, 2002 Bogaert, N. & Vandommele, G. (2002). Toetsen kan meer zijn dan meten. De TAS: Taalvaardigheidstoets Aanvang Secundair onderwijs. Vonk: tijdschrift van de Vereniging voor onderwijs in het Nederlands, (32), 1, p. 27-39.   ; Lombaerts, 2006 Lombaerts, A. (2006). Samen over de meet. De TIST als startschot voor een taalvaardigheidstraject. Leuven: Centrum voor Taal en Onderwijs, K.U.Leuven. ):

• In de klas wordt vaak gesproken over zaken die niet hier-en-nu aanwezig zijn, denk maar aan termen als toendra of feodaliteit. Daarom noemen we schooltaal gedecontextualiseerd. 
• Deze taal is bovendien vaak abstract. Zo spreekt een leraar over gewesten, een trapezium of de klimaatclassificatie volgens Koppen. 
• Ook moeilijke zinsconstructies in lesmateriaal en impliciete verbanden maken schooltaal complex. 
• Daar komt nog eens bij dat sommige lessen erg ver van de leefwereld van hedendaagse jongeren staan. Een PAV-les over de geschiedenis van de drukkunst wordt niet door alle veertienjarigen even enthousiast onthaald.